تجویز عینک خوب و راحت در بیمار بخش مهمی از اقدام درمانی است .جراح چشم که ظریفترین اعمال جراحی را روی چشم بیمار انجام میدهد نباید در تجویز عینک بیمار غفلت کرده و بیحوصله باشد.
بسیاری از بیماران که تحت عمل جراحی موفقیت آمیز آب مروارید و جراحیهای انکساری قرار گرفتهاند پس از عمل نیاز به استفاده از عینک طبی دارند. بعضیها فقط از عینک و عدهیی دیگر به طور متناوب از لنز و عینک استفاده میکنند.
ضرورت تجویز عینک وکاربرد آن
تجویز عینک از جانب چشم پزشک معمولا به منظور اصلاح دید صورت می گیرد. به عبارت دیگر چشم پزشک برای افرادی که با مشکلات دید، نظیر عیوب انکساری و برخی بیمار های دیگر درگیر هستند استفاده از عینک را تجویز می کند.
بسیاری از افراد بر این تصور هستند که استفاده از عینک علاوه بر اصلاح دید جنبه پیشگیرانه نیز داشته و کسانی که به تجویز پزشک از عینک استفاده می کنند، در صورت بی توجهی به استفاده مداوم آن، در طول زمان مشکل آن ها حادتر شده و شماره عینک افزایش می یابند.
اما باید بگویم که هیچ دلیل مستحکمی برای اثبات این ادعا وجود ندارد و استفاده نکردن مداوم از عینک تاثیری در اندازه عیوب انکساری چشم ندارد.
دلایل اصلی تجویز عینک:
- تنبلی چشم یا آمبلیوپی:
بینایی ضعیف چشم است که ممکن است طبیعی به نظر برسد. دو علت شایع، چشم متقاطع و اختلاف خطای انکسار بین دو چشم است.
در صورت عدم درمان، آمبلیوپی می تواند باعث از بین رفتن غیر قابل برگشت بینایی در چشم آسیب دیده شود. آمبلیوپی با تجویز عینک، به طور ایده آل قبل از 8 سالگی درمان می شود.
- تصحیح عیوب اتکساری (پیر چشمی ،نزدیک بینی، دوربینی ،آستیگماتیسم
به این معنی است که شکل چشم به طور صحیح نور را منعکس نمی کند ، بنابراین تصاویر تار می شوند. خطاهای انکسار همچنین می تواند باعث ایجاد آمبلیوپی شود.
- محافظت از چشم ها در برابر پرتوهای ماورا بنفش (uv) مادون قرمز(IR)نورهای مریی شدید و در مواردی نیز اشعه Xو غیره
- تصحیح انحرافات مخفی و آشکار (فوریا و تروپیا)برای کاهش خستگی و بر قراری دید دو چشمی خوب یا درمان تنبلی چشم.
- افزودن خواص اختصاصی مورد در خواست (برای خلبانان، رانندگان، کاربران کامپیوتر، آشپزها یا کار در شرایط خاص)
- کاربرد های فانتزی و زیبایی، سینمای سه بعدی، کاربرد های تحقیقاتی، تشخیصی و درمانی(مدت محدود) مانند نیاز به دید بهتر در شب، محافظت در برابر اشعه X، عدم بخار گرفتن روی شیشه عینک و نیاز به دید رو به بالا در کار نزدیک و غیره.
باورهای غلط درباره عینک:
بیشتر افراد اجتماعی، تحصیلکرده و کسانی که زیاد مطالعه میکنند به عیوب انکساری و ضعف چشم مبتلا میشوند.
اما گویا باورهای غلط در مورد این وسیله اپتیکی در میان آنها هم وجود دارد و باعث شده خیلیها رغبتی به استفاده از آن نداشته باشند و لنز را ترجیح دهند.
در حالی که اتفاقا عوارض لنزها زیاد است و احتمال ابتلا به عفونت چشم، افتادگی پلک و… در افرادی که آن را به کار میبرند، بالاست.
- عینک حالت چشم را تغییر می دهد؟
بین چشمپزشكان توافق عمومی در این مورد وجود ندارد. واقعیت این است كه عینكهای با شماره مثبت بالا چشمها را درشتتر و عینكهایی با شماره منفی بالا چشمها را ریزتر از آنچه است، نشان میدهند بنابراین اختلاف شماره دو چشم میتواند آنها را از پشت عینك متفاوت نشان دهد.
افرادی كه به تاثیر عنیك در تغییر حالت صورت و چشم معتقدند، میگویند فریم نامناسب و شیشههای سنگین با فشار آوردن روی بافت زیرچشم، بینی و شقیقهها میتواند باعث اختلال خونرسانی به این محدودهها شود و این ممكن است تغییر حالت یا تغییر رنگ دور چشم را به دنبال داشته باشد ولی این اعتقاد از نظر علمی ثابت نشده و در حد تئوری و فرضیه است.
از آنجا كه نقطه اتكای عینك بینی است، اگر فریم عینك خوب طراحی نشده یا سنگین باشد، میتواند روی این عضو فشار ایجاد كند و در كوتاهمدت باعث آزار شود اما اینكه در درازمدت باعث تغییر حالت بینی شود، ثابت نشده است.
تجویز عینک با شماره پایین تر از حد لزوم برای پیشگیری از تنبل نشدن چشم:
- گاهی در موارد خاص به دلایلی ممكن است نسخهای كه چشمپزشك تجویز میكند با آنچه در معاینه به دست آورده، متفاوت باشد ولی علت این کار پیشگیری از تنبل نشدن چشمها نیست.
- یكی از دلایل آن، اختلاف شماره زیاد بین دو چشم است یا چشم دچار آستیگمات بالایی بوده و اولینبار است كه برای بیمار عینك تجویز میشود و پزشک تشخیص میدهد امکان دارد بیمار نتواند با آن خوب كنار بیاید و ناچار شماره عینک را پایینتر از حدی كه تشخیص داده، تجویز میكند.
- فقط هنگام مطالعه و تماشای تلویزیون باید از عینک استفاده کرد
یکی از اشتباهات رایج درباره عینک طبی این است که فقط باید آنها را در حین خواندن یا تماشای تلویزیون استفاده کنید.
جالب است که بدانید این نیز صحیح نیست. بسته به مشکل بینایی شما، ممکن است بخواهید همیشه عینک بپوشید یا آنها را فقط برای برخی فعالیتها مانند رانندگی یا کار با رایانه استفاده کنید.
برای تشخیص نیاز به عینک طبی و مشخص کردن زمان استفاده از آنها، بهتر است با چشم پزشک مشورت کنید.
- اندازه قاب یا فریم عینک اهمیتی ندارد
به طور عمومی فرض بر این است که عینک های شما به اندازه کافی بزرگ باشند تا گردی چشمان شما در داخل قاب عینک قرار بگیرد، اما این ایده اشتباه است.
در حالت عادی، مردمک چشم برای اجازه ورود به نور بیشتر، گشاد می شود و اگر فریم عینک شما به اندازه کافی بزرگ نباشد، اشعه یو وی به راحتی به داخل مردمک بازتر شده چشمان شما وارد می شوند.
در نتیجه، بهتر است از فریم عینکی با اندازه مناسب استفاده کنید تا چشمانتان از خطر این اشعه ها محافظت شوند.
همچنین، نگران خط و خش های روی عینک خود نباشید. که این خطوط به دید شما آسیبی وارد نمی کنند.
با این حال، در صورت وجود لکه هایی روی عینک های شما، می توانید آنها را با محلول های شست شوی عینک پاک کنید تا لنزهای شفاف تری داشته باشید و راحت تر بتوانید از طریق آنها ببینید.
- استفاده از عینک باعث ضعف چشم ها می شود
ازباورهای غلط درباره عینک طبی این است که استفاده از آنها میتواند در طول زمان باعث ضعف چشمها شود.
قاطعانه می گوییم که این درست نیست. عینک مناسب باعث ضعف چشمها نمیشود؛ بلکه تنها برای درست کردن بینایی شما استفاده میشود تا بتوانید به صورت واضحتری ببینید.
وقتی عینک طبی را بر روی چشم میگذارید، لنزهای آنها نور را به صورت درست به شبکیه چشم شما هدایت میکنند که به شما اجازه میدهد اشیاء را با وضوح بیشتری ببینید.
بدون عینک، چشمان شما باید برای کانونگرایی بیشتر تلاش کنند که میتواند باعث خستگی چشم شود. در واقع، استفاده از عینک میتواند به کاهش خستگی چشم و بهبود سلامت کلی چشم شما کمک کند.